Alles over het vastleggen van vervangende feestdagen in België
In België zijn er 10 wettelijke feestdagen per jaar. Valt een van deze rustdagen op een zondag of een inactiviteitsdag in het bedrijf, dan moet je als werkgever een vervangende feestdag voorzien. Dit voorkomt dat werknemers een dag verlof verliezen en zorgt ervoor dat iedereen zijn wettelijk recht op rust behoudt.
Maar hoe werkt dit precies? Wat zijn de regels en tegen wanneer moet je deze dagen verplicht vastleggen? De experten van Addmodum geven een antwoord op al jouw vragen. Van wetgeving tot praktische tips voor zelfstandigen. Hulp nodig bij het vastleggen van jouw vervangende feestdagen? Onze experten staan voor je klaar.
Wat zijn vervangende feestdagen?
Een vervangende feestdag is een rustdag die werknemers krijgen ter compensatie van een officiële feestdag, die samenvalt met een zondag of een dag waarop je personeel niet werkt. Zo behouden ze hun volledig recht op 10 rustdagen per jaar, ongeacht hoe de kalender van dat jaar eruit ziet.
Een vervangende feestdag is wettelijk hetzelfde als een gewone feestdag: medewerkers hoeven niet te werken én krijgen nog steeds hun loon uitbetaald.
Wat is een contract van onbepaalde duur?
Een contract van onbepaalde duur is een arbeidsovereenkomst zonder vooraf vastgelegde einddatum. De tewerkstelling loopt door zolang geen van beide partijen het contract beëindigt volgens de regels van de arbeidswetgeving. Je sluit dit contract mondeling of schriftelijk af. Wil je discussies vermijden? Dan kies je best voor een geschreven document.
Ofwel leg je als organisatie je vervangende feestdagen vast voor je volledige onderneming. Ofwel laat je je teamleden zelf beslissen wanneer ze bepaalde rustdagen inplannen. Houd hierbij rekening met een aantal belangrijke aandachtspunten. Het verplaatsen van een feestdag geldt altijd voor je volledige organisatie. De vervangende rustdag die je vastlegt, is dus dezelfde voor alle medewerkers.
Let wel: valt een feestdag op een dag waarop een deeltijdse medewerker normaal niet werkt, dan heeft die medewerker geen recht op een vervangende rustdag.
Officiële feestdagen in België
In de Feestdagenwet van 4 januari 1974 staat vermeld dat er in België 10 wettelijke feestdagen zijn. Hieronder vind je een overzicht:
- Nieuwjaar: 1 januari
- Paasmaandag: de maandag na Pasen
- Dag van de Arbeid: 1 mei
- Onze-Lieve-Heer Hemelvaart: 40 dagen na Pasen (altijd op een donderdag)
- Pinkstermaandag: de maandag na Pinksteren
- Nationale feestdag: 21 juli
- Onze-Lieve-Vrouw Hemelvaart: 15 augustus
- Allerheiligen: 1 november
- Wapenstilstand: 11 november
- Kerstmis: 25 december
Wie is verantwoordelijk voor vervangende feestdagen?
De verantwoordelijkheid voor het vastleggen van vervangende feestdagen ligt in eerste instantie bij de werkgever in België. In bepaalde sectoren (zoals de bouw) liggen ze vast via een collectieve arbeidsovereenkomst (cao).
Bestaat er in jouw sector geen algemene regeling, dan dien je als werkgever te overleggen met de ondernemingsraad of vakbondsafvaardiging. Ben je zaakvoerder van een eenmanszaak of kmo? Dan mag je als werkgever zelf de vervangende feestdagen bepalen.
Vervangende feestdagen vergeten vastleggen? Dit zijn de risico’s
Onzekerheid bij werknemers
Weten je medewerkers niet op tijd wanneer ze recht hebben op hun extra rustdag? Dan ontstaan er binnen je organisatie misverstanden rond planning, verlofaanvragen of lonen.
Juridische gevolgen
Als werkgever ben je altijd verantwoordelijk voor het toekennen of uitbetalen van rustdagen. Het niet naleven van de Feestdagenwet leidt mogelijk tot geschillen of complexe administratie.
Geen optimale bezetting
Kiezen je werknemers zelf wanneer ze hun feestdagen opnemen? Dan heb je als werkgever minder grip op de planning. Vermijd stress en bepaal zelf wanneer je collectief sluit of niet.
Zo leg je vervangende feestdagen vast: een helder stappenplan
1) Controleren van de kalender
Kijk na of één van de 10 wettelijke feestdagen in België op een zondag, sluitingsdag of inactiviteitsdag valt. Voor deze datums moet je een vervangende rustdag voorzien.
2) Sectore afspraken nakijken
Ga na of er in jouw sector via een cao of paritair comité al feestdagen vastgelegd zijn. Zo ja, dan volg je deze kalender. Bestaat er geen regeling, controleer dan of je dient te overleggen met je ondernemingsraad of vakbondsafvaardiging.
3) Vastleggen van vervangende feestdagen
Zijn er geen afspraken op sectorniveau, maar wil je toch kiezen voor een collectieve sluiting? Dan is het jouw taak als werkgever om de vervangende feestdagen te bepalen. Denk hierbij ook aan de praktische kant, zowel voor jouw organisatie als je personeel.
Je bent niet verplicht om je feestdagen vooraf vast te leggen. Laat je je medewerkers zelf kiezen wanneer ze hun vervangende rustdag opnemen? Dan raden wij aan om duidelijke afspraken te maken. Laat hen de dag kiezen na de feestdag of binnen een bepaalde periode. Zo voorkom je bij eventuele uitdiensttreding ingewikkelde aanpassingen.
4) Respecteren van de deadline
Stel de lijst met vervangende feestdagen uiterlijk op 15 december van het voorgaande jaar op.
5) Feestdagkalender bekendmaken
Hang het overzicht zichtbaar uit in je organisatie. Iedere werknemer moet toegang hebben tot deze lijst.
6) Communicatie met werknemers
Zorg dat je personeel weet wanneer ze recht hebben op vervangende feestdagen. Vermijd misverstanden of spanningen rond planning, verlofaanvragen en loonberekening. Een korte memo of interne e-mail schept vaak al veel duidelijkheid.
Bekendmaking van de feestdagenkalender
Is je lijst met vervangende feestdagen opgesteld? Dan dien je deze zichtbaar uit te hangen in je bedrijf om discussies te vermijden. Zo krijgen medewerkers ook de mogelijkheid om hem zelf te raadplegen. Bovendien weet je personeel tijdig waar ze aan toe zijn en kunnen ze hun eigen verlof of privéplanning afstemmen op de algemene kalender van het bedrijf.
Zorg voor een toegankelijke bekendmaking:
- Via een affiche in de kantine, inkomhal of personeelsruimte
- Via een publicatie op het intranet of HR-software van je bedrijf
- Via digitale communicatie naar al je werknemers via e-mail of een personeelsnieuwsbrief
Geen idee hoe je dit overzicht helder opstelt en communiceert met je medewerkers? Laat je bijstaan door Addmodum. Wij ondersteunen je bij elke stap van het proces: van opmaak tot communicatie.
Aandachtspunten rond feestdagen en vroegtijdig vertrek of ontslag
Elke werknemer die in dienst is in jouw organisatie, heeft recht op een vervangende rustdag. Verlaat een personeelslid jouw bedrijf voor deze feestdag, dan heeft deze persoon geen recht meer op die extra vrije dag. Je hoeft deze niet meer uit te betalen of te compenseren.
Bij vroegtijdig vertrek spelen ook vakantiedagen, vakantiegeld en eindejaarspremie een rol. Die dien je als werkgever apart te verrekenen. Maar feestdagen die na de einddatum liggen, vallen daar dus niet onder. Een werknemer heeft alleen recht op een vervangende feestdag als hij of zij nog in dienst is op die dag. Anders vervalt het recht.
Voorbeeld
- 1 november (Allerheiligen) valt in 2025 op een zondag.
- Het bedrijf legt vrijdag 30 oktober 2026 vast als vervangende feestdag.
- Een medewerker die op 15 oktober 2026 uit dienst gaat, heeft geen recht op die vervangende feestdag, omdat hij/zij op 30 oktober geen officiële werknemer is.
Feestdagen tijdens de opzegtermijn
Valt er een feestdagen binnen de laatste 30 dagen van de opzegtermijn, dan behoudt je werknemer het recht op die feestdag, op voorwaarde dat hij minstens 1 maand ononderbroken in dienst was.
Net daarom is het extra handig om vooraf je feestdagen vast te leggen. Neemt een medewerker ontslag en valt er na zijn opzegperiode nog een vervangende rustdag? Dan ben je als werkgever niet verplicht om deze nog uit te betalen.
Addmodum, jouw expert in vervangende feestdagen
Het correct vastleggen van vervangende feestdagen is niet alleen een wettelijke verplichting, het is ook essentieel voor een vlotte personeelsadministratie. Bij Addmodum volgen we alle regels en deadlines nauwkeurig op. Zo hoef jij je als werkgever geen zorgen te maken over mogelijke fouten én is jouw administratie altijd in orde met de wet.
Hulp nodig bij het opstellen van je feestdagenkalender? Reken hiervoor op de administratieve ondersteuning van Addmodum. De experten van ons sociaal bureau begeleiden jou als werkgever of zelfstandige bij:
- Het bepalen en vastleggen van vervangende feestdagen binnen jouw organisatie
- Het naleven van wetgeving en cao’s
- Het communiceren van de afspraken naar alle werknemers
- Het keurig verwerken van feestdagen in jouw payroll administratie
Dankzij onze jarenlange ervaring en expertise als administratiekantoor reken jij op een foutloze verwerking van je HR administratie. Ook klaar voor het uitbesteden van jouw administratie? Neem contact op. Samen bekijken we wat de mogelijkheden zijn.
